(Nie)ginące zawody, umiejętności
i obyczaje w społecznościach wiejskich 
– Mazowsze i Polska Wschodnia

Kurpiowskie, drewniane instrumenty z duszą

Kurpiowski twórca ludowy, rzeźbiarz, muzykant, jedyny w regionie budowniczy instrumentów muzycznych. Jak twierdzi na emeryturze ma czas i możliwości, aby oddać się swojej pasji. Jako odtwórca starych instrumentów może zostać uznany następcą słynnego na Kurpiach przedwojennego wytwórcę instrumentów Bolesława Olbrysia z Dębnik koło Nowogrodu.

Pierwsze rzeźby zaczął tworzyć w 2000 r. zdobywając wysokie oceny w konkursach rękodzieła. Podejmuje zarówno tematykę sakralną jak i świecką, rzeźbi głównie kapliczki, figury świętych, anioły, postacie Kurpiów, a także ptaki i kwiaty.

Rzeźbi w drewnie lipowym i topolowym. Uczestniczy w plenerach rzeźbiarskich, tworzy rzeźby monumentalne. Obróbkę wstępną wykonuje za pomocą piły łańcuchowej, detale zgrubnie wypiłowuje stosując piły karvingowe, rzeźby wykończa ręcznie dłutami. Jak twierdzi lubi podejmować wyzwania i eksperymentować.

W roku 2004 r. zbudował pierwszy instrument, dłubane skrzypeczki, na których z czasem nauczył się grać. Kolejne instrumenty, jakie wykonał, to ligawa, fujarka, gwizdki, piszczałki, kołatki, bębny. Wykonał kilka instrumentów historycznych jak fidel płocka, suka biłgorajska, rebek, miniaturowe skrzypce – surdynka, skrzypce klawiszowe. Po kilku latach doświadczeń powstała lira korbowa, unikalny instrument z tysiącletnią tradycją.

Znaczącym osiągnięciem była rekonstrukcja kurpiowskiej basetli i wprowadzenie jej do praktyki muzycznej w jednej z kapel grających muzykę kurpiowską. Wytwarza także tradycyjną techniką struny (z jelit).

Jest samoukiem, który prostymi narzędziami z dostępnych materiałów buduje instrumenty tak jak jego przodkowie z czasów Oskara Kolberga. Podczas budowy instrumentów w pracach wstępnych wykorzystuje elektronarzędzia, które przyspieszają obróbkę drewna, ale nie wpływają na właściwości instrumentu. Niejednokrotnie kilkakrotnie przerabia wytworzony instrument, aby uzyskać lepsze dźwięk.

Wykonane przez niego instrumenty dają możliwość odtworzenia brzmienia dawnych kapel ludowych, interpretacji najstarszych utworów zapisanych przez etnografów, badaczy folkloru muzycznego.

POZOSTAŁE WPISY

Drewno z duszą

Pan Michał Koc jest rzeźbiarzem z Hajnówki. Interesował się drewnem od najmłodszych lat, zanim został rzeźbiarzem. Chodził do lasu i

Czytaj więcej »
Józef od świętych

Przypominamy sylwetkę kurpiowskiego rzeźbiarza ludowego, pana Józefa Bacławskiego, z urokliwej miejscowości Łyse. Podczas wywiadu pan Józef zaprezentował nam proces tworzenia

Czytaj więcej »
Z drewnem ci do twarzy

Zawody związane z obróbką drewna są najczęściej wiązane z aktywnością męską. Poza kilkoma specjalnościami takimi jak plecionkarstwo, które mogło być

Czytaj więcej »
Drewniany dach na lata

Grzegorz Osipowski mieszka w Ługielach na Suwalszczyźnie. Od dwudziestu lat wytwarza tradycyjny wiór osikowy, który jest tradycyjnym pokryciem dachowym pogranicza

Czytaj więcej »
Kiedyś to były beczki

Zenon Posturzyński i Andrzej Kosz są emerytowanymi bednarzami. Pracowali w bednarskiej spółdzielni rzemieślniczej „Pawłowianka”, która powstała w 1932 r. W

Czytaj więcej »
Kolejne prace

Prace wyróżnione jeszcze spływają do siedziby #NIKiDW w Warszawie. Zgromadzone dzieła utworzą wystawę. Spośród nich Jury Konkursu dokona wyboru zwycięzców

Czytaj więcej »
Drzeworyt

Wpływają do nas kolejne prace, które zakwalifikowały się do II etapu #konkursu. W kategorii I „Sztuka ludowa” Drzeworyt Adam i

Czytaj więcej »
Pierwsze prace

Jak wiecie I etap Konkursu „Zachowaj tradycje – (nie)ginące zawody, umiejętności i obyczaje. Teraz drewno” rozstrzygnięty.
Mamy już pierwszą

Czytaj więcej »