(Nie)ginące zawody, umiejętności
i obyczaje w społecznościach wiejskich 
– Mazowsze i Polska Wschodnia

Drewniany dach na lata

Grzegorz Osipowski mieszka w Ługielach na Suwalszczyźnie. Od dwudziestu lat wytwarza tradycyjny wiór osikowy, który jest tradycyjnym pokryciem dachowym pogranicza Podlasia i Litwy. Jak twierdzi, jest to pokrycie „lokalne”, tradycyjne i ekologiczne. W dzisiejszych czasach staje się ekskluzywnym pokryciem dachowym. Oprócz samego wytwarzania wióra jego firma oferuje także usługę krycia domów w tej technologii na terenie całej Polski. Zainteresowanie wiórem osikowym obecnie rozszerzyło się na całą Polskę i jego firma wykonuje krycie dachów nie tylko na Suwalszczyźnie. Według informacji od rzemieślnika największy boom na wiór osikowy mamy już za sobą, ale nadal wiór używany jest do krycia dachów w całej Polsce. Wiór można kupić na miejscu lub zamówić wysyłkę.

Nasz rozmówca twierdzi, że historycznie wiór był specyficzną dla pogranicza podlasko-litewskiego formą przejściową krycia dachu pomiędzy strzechą a dachówką. Pierwotnie wiór był kładziony na dworskich budynkach gospodarczych, stopniowo pojawiał się u zamożniejszych gospodarzy współwystępując ze strzechą na dachach chłopskich budynków. Wiór wykonywany jest tradycyjnie z drewna osikowego, ale, jak twierdzi rzemieślnik, wiór może być wykonywany z każdego gatunku drewna. Dawniej osika w lesie traktowana była jako chwast. Ze względu na to, że drewno osikowe było ogólnodostępne i nie miało innych zastosowań gospodarczych poza opałem, było najczęściej stosowanym materiałem do wytwarzania wióra. Do dziś osika nie jest drewnem drogim. Ze względu na rozproszone występowanie nie ma większego zastosowania w produkcji przemysłowej. Drewno osikowe jest wykorzystywane jako drewno opałowe, czasami jest wykorzystywane przy przerobie na papier i płyty drewnopochodne.

POZOSTAŁE WPISY

Drewno z duszą

Pan Michał Koc jest rzeźbiarzem z Hajnówki. Interesował się drewnem od najmłodszych lat, zanim został rzeźbiarzem. Chodził do lasu i

Czytaj więcej »
Józef od świętych

Przypominamy sylwetkę kurpiowskiego rzeźbiarza ludowego, pana Józefa Bacławskiego, z urokliwej miejscowości Łyse. Podczas wywiadu pan Józef zaprezentował nam proces tworzenia

Czytaj więcej »
Z drewnem ci do twarzy

Zawody związane z obróbką drewna są najczęściej wiązane z aktywnością męską. Poza kilkoma specjalnościami takimi jak plecionkarstwo, które mogło być

Czytaj więcej »
Drewniany dach na lata

Grzegorz Osipowski mieszka w Ługielach na Suwalszczyźnie. Od dwudziestu lat wytwarza tradycyjny wiór osikowy, który jest tradycyjnym pokryciem dachowym pogranicza

Czytaj więcej »
Kiedyś to były beczki

Zenon Posturzyński i Andrzej Kosz są emerytowanymi bednarzami. Pracowali w bednarskiej spółdzielni rzemieślniczej „Pawłowianka”, która powstała w 1932 r. W

Czytaj więcej »
Kolejne prace

Prace wyróżnione jeszcze spływają do siedziby #NIKiDW w Warszawie. Zgromadzone dzieła utworzą wystawę. Spośród nich Jury Konkursu dokona wyboru zwycięzców

Czytaj więcej »
Drzeworyt

Wpływają do nas kolejne prace, które zakwalifikowały się do II etapu #konkursu. W kategorii I „Sztuka ludowa” Drzeworyt Adam i

Czytaj więcej »
Pierwsze prace

Jak wiecie I etap Konkursu „Zachowaj tradycje – (nie)ginące zawody, umiejętności i obyczaje. Teraz drewno” rozstrzygnięty.
Mamy już pierwszą

Czytaj więcej »